Con heo dễ bị sốt do nhiều yếu tố: môi trường thay đổi, bệnh truyền nhiễm hoặc chế độ chăm sóc không phù hợp. Hiểu rõ nguyên nhân heo bị sốt cao và cách chữa heo sốt bỏ ăn sẽ giúp bà con bảo vệ đàn heo khỏe mạnh, giảm rủi ro và chi phí.
Nguyên nhân heo bị sốt – nhìn từ thực tế chăn nuôi
Heo là loài vật nhạy cảm với môi trường. Thời tiết nóng lạnh thất thường, chuồng ẩm thấp và gió lùa có thể khiến heo stress, thân nhiệt tăng. Bên cạnh đó, các bệnh truyền nhiễm như cúm heo, sốt heo tai xanh, viêm phổi hay nhiễm khuẩn huyết cũng là nguyên nhân phổ biến khiến heo cảm cúm và sốt. Chế độ dinh dưỡng thiếu nước, thiếu khoáng chất và thiếu năng lượng làm heo suy yếu, dễ mắc bệnh. Từ kinh nghiệm của nhiều hộ chăn nuôi ở Đồng Tháp, việc vận chuyển heo xa hoặc thay đổi khẩu phần đột ngột cũng dễ khiến heo bị stress và sốt.
Phân tích từng nguyên nhân:
- Yếu tố môi trường: Thời tiết thay đổi, nắng mưa thất thường, chuồng ẩm ướt.
- Bệnh truyền nhiễm: Cúm heo, dịch tai xanh, viêm màng não, tụ huyết trùng.
- Chăm sóc và dinh dưỡng: Thiếu nước sạch, khẩu phần kém chất lượng, thiếu khoáng – vitamin.
- Quản lý đàn: Tiếp xúc với heo bệnh, không cách ly heo mới nhập đàn.
Triệu chứng nhận biết heo bị sốt
Khi heo bị sốt, bà con dễ nhận thấy những dấu hiệu ban đầu: heo ăn ít, bỏ ăn, hay nằm và uể oải. Thân nhiệt của heo bình thường khoảng 37–38 °C; nếu nhiệt kế đo tai hoặc hậu môn cho thấy >38 °C kèm da đỏ, run rẩy, hô hấp khó khăn thì đó là biểu hiện bệnh lý. Heo cảm cúm thường ho, chảy nước mũi và mắt đỏ. Nếu không xử lý kịp, heo sẽ suy nhược, mất nước và có nguy cơ tử vong.
Cách xử lý và điều trị sốt cho heo
Để hạ sốt đúng cách, bà con cần:
- Gọi bác sĩ thú y: Xác định nguyên nhân và hướng điều trị phù hợp. Không tự ý dùng thuốc kháng sinh khi chưa rõ bệnh.
- Hạ nhiệt: Dùng thuốc hạ sốt do bác sĩ kê đơn; cho heo uống đủ nước và điện giải. Có thể dùng khăn mát lau người heo.
- Điều trị bệnh nền: Nếu nguyên nhân là cúm heo hay tai xanh, cần dùng thuốc kháng virus/kháng sinh đặc hiệu theo chỉ dẫn. Với viêm phổi, nên tiêm thuốc chống viêm và kháng sinh đủ liều.
- Chăm sóc hỗ trợ: Bổ sung vitamin C, B-complex, men tiêu hóa để tăng đề kháng; cho ăn cháo, cám gạo hoặc thức ăn dễ tiêu. Giữ chuồng sạch, khô và yên tĩnh để heo nghỉ ngơi.
Lời khuyên từ bác sĩ thú y
Bác sĩ thú y khuyến cáo: nếu heo sốt liên tục trên 24 giờ hoặc có triệu chứng khó thở, chảy máu mũi, nên đưa heo tới trạm thú y để xét nghiệm. Tiêm phòng định kỳ các bệnh truyền nhiễm (cúm, tai xanh, tụ huyết trùng) là biện pháp tốt nhất để giảm nguy cơ sốt. Khi dùng kháng sinh, cần tuân thủ đúng liều và thời gian để tránh kháng thuốc.
Phòng bệnh là quan trọng
Như câu “phòng bệnh hơn chữa bệnh”, giữ chuồng trại sạch sẽ và thông thoáng là ưu tiên hàng đầu. Máng ăn, máng uống phải vệ sinh thường xuyên; heo mới mua cần cách ly tối thiểu 2 tuần. Bà con nên:
- Sát trùng chuồng trại định kỳ: Dùng vôi bột, thuốc sát trùng theo hướng dẫn.
- Quản lý đàn chặt chẽ: Tiêm vaccine cúm heo, tai xanh, dịch tả; theo dõi nhiệt độ và sức ăn hằng ngày.
- Dinh dưỡng hợp lý: Bổ sung khoáng Premix, vitamin tổng hợp; cho heo uống đủ nước sạch.
- Theo dõi thời tiết: Khi trời lạnh, cần che kín chuồng và dùng đệm rơm; khi nắng nóng, tăng quạt và phun sương để giảm nhiệt.
Kinh nghiệm thực tế & câu chuyện thành công
Chia sẻ từ bà con: Chú Ba ở xã Phú Điền chia sẻ rằng khi thấy heo bỏ ăn, ông đo nhiệt độ và thấy heo sốt nhẹ. Ông liền gọi bác sĩ thú y, đồng thời cho heo uống nước pha điện giải và cho ăn cháo loãng. Nhờ xử lý kịp thời, đàn heo của ông khỏi bệnh chỉ sau vài ngày.
Câu chuyện thành công: Trang trại của chị Mai từng bị cúm heo làm 20% đàn sốt và bỏ ăn. Chị chủ động cách ly heo bệnh, tiêm vaccine cho đàn heo khỏe và sát trùng toàn bộ chuồng. Sau vụ đó, chị xây thêm khu cách ly và tuân thủ lịch tiêm phòng, nên không còn heo bị sốt hàng loạt nữa.
Ý kiến chuyên gia: Theo bác sĩ Lộc (Trung tâm thú y Tháp Mười), việc đo thân nhiệt mỗi ngày giúp phát hiện heo sốt sớm. Ông khuyên các hộ chăn nuôi nên học cách sử dụng nhiệt kế điện tử và ghi chép sổ sách để theo dõi diễn biến sức khỏe đàn heo.
Kết luận
Hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và cách xử lý khi heo bị sốt sẽ giúp bà con giảm thiệt hại, bảo vệ đàn heo khỏe mạnh. Đừng chờ đến khi bệnh nặng mới chữa; hãy thực hiện vệ sinh chuồng trại, tiêm phòng đầy đủ và chăm sóc dinh dưỡng tốt.
Bạn muốn tìm hiểu thêm về dinh dưỡng và phương pháp phòng bệnh hiệu quả cho heo? Hãy truy cập trang Thức Ăn Chăn Nuôi để đọc nhiều bài viết hữu ích và nhận tư vấn miễn phí từ chuyên gia.
